15.05.2024

Naturalne metody zwalczania szkodników roślin kapustnych w ogródkowym warzywniku

Warzywa kapustne takie jak kapusta, kalafior, brokuły, rzodkiewka, brukselka, jarmuż, kalarepa czy rukola są bardzo chętnie sadzone w przydomowych ogródkach i w ogrodach działkowych. Są one łatwe w uprawie i obficie plonują. Są również pyszne i zdrowe. Niestety dosyć często atakują je szkodniki, co może spowodować zmniejszenie, a czasem nawet całkowite zniszczenie plonu.
Spis treści artykułu

Wiele osób stosuje chemiczne opryski na szkodniki warzyw kapustnych. W większości przypadków są one skuteczne, jednak niestety są to środki szkodliwe dla środowiska naturalnego. Warto więc zastąpić je równie skutecznymi, w pełni naturalnymi i ekologicznymi metodami zwalczania szkodników. Na warzywach kapustnych w naszym ogrodzie mogą żerować zarówno owady, ślimaki, jak i ptaki. Można je z powodzeniem odstraszyć bez szkody dla środowiska. Poznaj naturalne metody zwalczania szkodników roślin kapustnych.

Jakie szkodniki mogą żerować na warzywach kapustnych i jak się ich pozbyć?

Niestety warzywa kapustne są szczególnie lubiane przez szkodniki. Ponadto nie pogardzą nimi również ślimaki, niektóre gryzonie oraz ptaki. Nie musimy się jednak obawiać, że zniszczą one nasz przydomowy warzywnik. Możemy je z powodzeniem odstraszyć i ochronić nasze kapusty, brokuły, kalafiory czy kalarepki przed zniszczeniem.

Poznaj ekologiczne metody ochrony roślin kapustnych przed szkodnikami:

1. Owady

Na roślinach kapustnych mogą pojawić się takie szkodniki jak:

Śmietka kapuściana (Delia radicum) – larwy tych owadów żerują na częściach podziemnych roślin kapustnych, takich jak korzenie czy zgrubienia (na przykład u rzodkiewki). Rośliny zaatakowane przez te szkodniki szybko marnieją i obumierają.

Aby zapobiec ich żerowaniu na naszych warzywach kapustnych, musimy uniemożliwić im dostęp do gleby wokół korzeni. Możemy to zrobić na kilka sposobów:

  • podczas sadzenia rozsady roślin kapustnych mocno ubijajmy glebę wokół roślin,
  • przy sadzeniu rozsady na glebę przy nasadzie szyjki korzeniowej możemy nałożyć okrągłe maty z filcu lub starej wykładziny wielkości płyty CD,
  • możemy też na grządkach z roślinami kapustnymi rozłożyć drobną białą siatkę Enviromesh, którą można kupić w sklepach ogrodniczych.

Wszystkie te zabiegi mają na celu uniemożliwienie przedostania się muchówek do gleby i złożenia tam jaj, z których wylęgają się larwy żerujące na korzeniach.

Warto również pomiędzy warzywami kapustnymi posadzić nagietki, aksamitki lub sałatę, które zaburzą zapach roślin kapustnych i zmylą śmietkę kapuściankę.

Bielinek kapustnik (Pieris brassicae) i bielinek rzepnik (Pieris rapae) – gąsienice tych dwóch białych motyli często pojawiają się na liściach warzyw kapustnych i je zjadają. Niestety potrafią one nawet całkowicie ogołocić liście kapusty.

Możemy ochronić przed nimi nasze warzywa, nie dopuszczając do składania jaj przez motyle oraz regularnie przeglądając grządki i zbierając gąsienice natychmiast po ich pojawieniu się. Warto również:

  • stosować na grządkach z warzywami kapustnymi białą agrowłókninę lub mikro siatkę,
  • sadzić pomiędzy rzędami roślin kapustnych wypełniacze z innych roślin, takich jak nagietki, sałata czy koperek, aby zmylić motyle,
  • warto też posadzić nieopodal grządek z kapustą poletko nasturcji. Gąsienice bielinków uwielbiają jej liście, więc nasturcja skutecznie odwróci ich uwagę od naszych warzyw kapustnych.

Mszyca kapuściana (Brevicoryne brassicae) zasiedla liście roślin kapustnych i niszczy je.

Możemy tego uniknąć:

  • usuwając i niszcząc wszelkie resztki po zebranych warzywach kapustnych w naszym ogrodzie. To bardzo istotne, ponieważ mszyce zimują w stadium jaja na pozostawionych na grządkach resztkach roślin,
  • przykrywając grządki z warzywami kapustnymi białą agrowłókniną lub mikro siatką,
  • zachęcając do osiedlenia się w naszym ogrodzie naturalnych wrogów mszyc, takich jak biedronki siedmiokropki oraz larwy sieciarki. Zwabimy je, sadząc pomiędzy rzędami warzyw rośliny takie jak nagietek, maczek kalifornijski, krwawnik, aminek, kolendra, koper, kminek.

Mączlik warzywny (Aleyrodes proletella) to maleńkie białe muszki żerujące na spodnich stronach liści warzyw, zarówno tych z rodziny kapustnych, jak i innych gatunków. Szkodniki te najczęściej atakują rośliny osłabione oraz zaniedbane. Znacznie zmniejszymy więc prawdopodobieństwo ich pojawienia się, dbając o warzywa i odpowiednio je pielęgnując.

Bardzo pomocne okaże się:

  • stosowanie profilaktycznie gnojówki roślinnej, na przykład z pokrzyw lub skrzypu,
  • ściółkowanie grządek oraz regularne podlewanie warzyw, aby utrzymać wilgoć w glebie, ponieważ mączliki często atakują rośliny przesuszone,
  • przykrywanie grządek siatką lub białą agrowłókniną,
  • usuwanie resztek roślin po zbiorach, aby mączliki nie miały możliwości przezimowania na nich do następnego sezonu,
  • zwabienie do ogrodu naturalnych wrogów mączlika, takich jak biedronki oraz sieciarki.

Pchełki ziemne (Alticinae) nie są dużym problemem w przypadku dużych roślin z twardszymi liśćmi, ale mogą poważnie uszkodzić rozsadę kapusty, kalarepy czy brokułów oraz liście delikatniejszych roślin kapustnych jak rzodkiewki czy rukola. Owady te wygryzają w liściach niewielkie otwory.

Możemy uchronić nasze warzywa kapustne przed pchełkami w następujący sposób:

  • dbając, aby ziemia wokół roślin była stale wilgotna – pchełki najczęściej atakują, gdy podłoże jest mocno przesuszone, ponieważ łatwo im się wtedy po nim skacze,
  • chroniąc młode i delikatne rośliny mikro siatką lub agrowłókniną,
  • zwabiając do naszego ogrodu naturalnych wrogów pchełek, takich jak baryłkarz bieliniak, rączyce i bzygi. Zwabimy je, sadząc pomiędzy rzędami warzyw kapustnych rośliny takie jak nagietki, krwawnik, aminek, maczek kalifornijski, koper, kminek, kolendra.

2. Ślimaki

Ślimaki bardzo często pojawiają się w ogródkach warzywnych i żerują na grządkach. Niestety ich największym przysmakiem są właśnie rośliny kapustne. Mogą one spowodować poważne straty w uprawach, dlatego powinniśmy chronić przed nimi nasze warzywa. Najwięcej strat mogą wyrządzić ślimaki śliniki, czyli powszechnie znane ślimaki nagie.

Ślimaki najlepiej zbierać i wyrzucać z ogrodu natychmiast, gdy zauważymy je na grządkach. Ponadto starajmy się nie używać do ściółkowania w ogrodzie kory, ponieważ ślimaki lubią się w niej chować. Lepiej sprawdzi się kompost albo ziemia liściowa.

Ślimaki lubią mokrą glebę. Zniechęcimy je, używając nawadniania kroplowego zamiast zraszaczy. Jeśli podlewamy ogród w inny sposób, na przykład z węża, to starajmy się robić to wcześnie rano. Wówczas w ciągu dnia gleba zdąży przeschnąć, co utrudni żerowanie ślimakom, które wychodzą przeważnie wieczorem i w nocy.

Posadźmy też pomiędzy grządkami z warzywami kapustnymi rośliny aromatyczne oraz takie z szorstkimi, owłosionymi liśćmi, które odstraszą i zniechęcą ślimaki. Mogą to być na przykład szałwia, lawenda, tymianek lub macierzanka.

Warto także pozostawić część ogrodu w stanie dzikim. Powstanie w ten sposób naturalna kryjówka dla zwierząt, które żywią się ślimakami i pomogą zmniejszyć ich populację. Są to na przykład ropuchy, jeże, jaszczurki, ptaki czy chrząszcze z rodziny biegaczowatych.

3. Ptaki

Niestety gołębie i inne ptaki lubią zjadać liście roślin z rodziny kapustnych. Zdarza się, że potrafią one doszczętnie zniszczyć rozsadę. Dlatego warto osłonić przed ptakami choćby młode warzywa kapustne.

Zrobimy to, stosując klasyczne „strachy na wróble”. Możemy też ochronić sadzonki, okrywając je mikro siatką. Nieco pomocne może się okazać posadzenie pomiędzy grządkami roślin wypełniających, jednak zazwyczaj nie jest to wystarczające, ponieważ ptaki rozróżniają te rośliny od roślin kapustnych.

Choć szkodniki pojawiają się na warzywach kapustnych dosyć często, to możemy skutecznie je odstraszyć lub zapobiegać ich żerowaniu. Nie trzeba wcale stosować silnie działających, szkodliwych dla ekosystemu chemicznych środków ochrony roślin w postaci insektycydów czy preparatów do zwalczania ślimaków. Możemy chronić nasze warzywa w naturalny, ekologiczny sposób. Warto więc wypróbować powyższe sposoby.

Czytaj również